http://www.chram.com.pl/cerkiew-sw-aleksandra-newskiego |
http://www.chram.com.pl/cerkiew-sw-aleksandra-newskiego/ |
http://www.chram.com.pl/cerkiew-sw-aleksandra-newskiego/ |
Próżno by szukać tego budynku w krajobrazie Aleksandrowa Kuj. Zniknął w czasach których nikt z żyjących ludzi nie pamięta. W Wikipedii napisano, że wzniesiona została w roku 1877. Cerkiew miała znajdować się w miejscu w którym obecnie znajduje się budynek Tesco, niedaleko Dworca PKP.
"Według ks. J. Dębińskiego w czasie I wojny światowej wieża świątyni przewróciła się na dach obiektu, zawalając jego sklepienie. W rezultacie budynek miał stać się niezdatny do użytku[3]. Kiriłł Sokoł i Aleksander Sosna podają, że w latach 20. XX wieku została zniszczona kopuła i dzwonnica cerkwi, następnie rozebrano cały obiekt[2]. Skibińska łączy to wydarzenie z falą rozbiórek cerkwi (lub ich adaptacji na kościoły) w ramach usuwania z przestrzeni publicznej obiektów kojarzących się z zaborcą rosyjskim[4]. Tadeusz Bakalarczyk pisze, iż cerkiew nie była użytkowana od wyjazdu Rosjan w czasie I wojny światowej, zaś decyzja o jej rozebraniu wynikała z fatalnego stanu technicznego porzuconego budynku[5]. Natomiast Ewa Skibińska podaje, iż cerkiew była jeszcze czynna na początku lat 20. XX wieku i była miejscem modlitwy dla prawosławnych Ukraińców osadzonych w Obozie Internowania nr 6[4]. Zofia Waszkiewicz pisze, iż internowani korzystali ze świątyni jedynie do Bożego Narodzenia w roku 1921 (według kalendarza juliańskiego). 7 stycznia tego roku, po zakończonej Świętej Liturgii, Ukraińcy przeszli w pochodzie do obozu, co zostało odczytane jako manifestacja polityczna i sprawiło, że zabroniono im udawania się na nabożeństwa do miasta. Od tej pory miejscem kultu internowanych była jedynie kaplica obozowa[6].
Część materiału budowlanego pozyskanego po rozbiórce cerkwi wykorzystano przy budowie kamienicy przy ul. Juliusza Słowackiego 7 w Aleksandrowie[4] . Wyposażenie cerkwi udało się jednak w dużej części uratować. Znalazło się ono w kaplicy św. Aleksandra Newskiego urządzonej w pierwotnym domu proboszcza."
Foto wg książki Dawny Aleksandrów Jerzego Erwińskiego, Tomasza Krzemińskiego i Jerzego Treschera przedstawia rozbiórkę cerkwi w latach 30-tych XX w. |
W opracowaniu Roberta Stodolnego - "Kościół pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego w Aleksandrowie Kuj." przeczytamy, że Cerkiew została wyświęcona 8.09.1877 r.
Ciekawostką jest, że niedługo bo w 1879 r. został sporządzony wniosek o budowę murowanej kaplicy rzymskokatolickiej w Aleksandrowie pod wezwaniem Św. Aleksandra.
Obecnie w Aleksandrowie Kuj. przy ul. Wojska Polskiego znajduje się tylko kaplica prawosławna. Nie jest to wbrew spotykanym przeze mnie sporadycznie głosom "Ta" cerkiew.
Wg kilku znanych mi osób w miejscu gdzie obecnie stoi Tesco a kiedyś był Sklep Kujawiak po wojnie było urządzane w zimie lodowisko.
Słyszałem od jednej osoby, że poza cerkwią, był w tym miejscu jakiś drewniany budynek (kaplica?), który został spalony.
OdpowiedzUsuńJa kujawiaka pamiętam.
OdpowiedzUsuń