Zrobiło się ładnie. Rower między nogi. W trasę. Na Wodek. W poszukiwaniu śladów po starej poligonowej kolejce wąskotorowej. Po drodze przy drodze wiele miejsc ze śladami po osadach ludzkich. Na wysokości dawnej miejscowości Popioły, po prawej stronie drogi - w kierunku Suchatówki, charakterystyczna równa linia drzew. Droga w krzaki. Rowy i wykopy. W krzakach fragmenty murów. Na powyższej mapie to mniej więcej centrum na północ od drogi.
Fragmenty budowli. Na starych przedwojennych mapach są tu wsie. Popioły... tak się ta miejscowość zdaję się nazywała. |
Skręcam w prawo na tzw. Drogę Wodecką. W kierunku Torunia ok. 3km. Tuż przy drodze na starych mapach widnieje tor kolejki wąskotorowej. W terenie po lewej stronie, drogi patrząc na Toruń widzę nasyp. Nasyp miejscami przechodzi w wykop. To pewnie to! Regularna linia.
Nasyp. |
Tutaj nasyp przechodzi w wykop. |
"W 1874 r.wydano przepis o przymusowym wykupie terenów na potrzeby wojska w pobliżu twierdz i poligonów. Wybudowano istniejącą do dziś bocznicę kolejową z Czerniewic do składów amunicyjnych oraz doprowadzono kolejkę wąskotorową (już nie istniejącą) w głąb poligonu. Stacja przeładunkowa między koleją normalnotorową a wąskotorową znajdowała się przy ul. Podgórskiej, blisko fortu kolejowego. (...) Po powiększeniu jego terytorium o teren koło Chorągiewki i Kijewa (darowizna kpt. Michała Wieliczko-Wielickiego) w 1927 r. poligon liczył prawie 4000 ha i był nowocześnie wyposażony. Dysponował wyznaczonymi stanowiskami ogniowymi z zaopatrzeniem w amunicję za pomocą kolejki wąskotorowej, " 2007 Kujawy i Pomorze Nr 1. Stanisław Wasilewski, Andrzej Hermann. Toruński Poligon Artyleryjski.
Pierwsze opisane ćwiczenia artyleryjskie odbyły się pod Toruniem w 1607r. (patrz w/w publikacja). Od tego czasu poligon kilkukrotnie zmieniał właścicieli. Dzisiaj pewnie nikt nie jest wstanie powiedzieć, która budowla ile ma lat i przez kogo została postawiona.
Dalej droga Wodecka prowadzi w kierunku Podgórza. Po drodze mijam samotną mogiłę. Pamiętam, że kiedyś była na tym grobie zdaje się czerwona gwiazda. Tuż obok jakaś konstrukcja poligonowa. Nasyp ze schodami i coś u góry. Jakby wentylacja. Otwory. Nie wiem.
Przesuwaj powyższą mapę a zobaczysz całą drogę Wodecką.
![]() |
http://www.torun.fortyfikacje.pl/ Stare pocztówki z Torunia. Poligon.Wąskotorówka. |
Jadąc dalej po lewej natrafimy na tzw."Biały Zamek." Dziwna budowla. Pewnie jakaś pruska konstrukcja poligonowa do ćwiczeń. O czym świadczy wystrój; wieżyczki, mury obronne - neogotyk? :-)
Potem po prawej stronie drogi samotny krzyż informujący o czyjejś tragicznej śmierci w latach 90-tych XXw. oraz znowu jakieś dziwne stare konstrukcje betonowe. Wyglądające jak betonowe koryto oraz jakaś studnia. Właz, drabinka, nadbudowa. Jak groby. Dziwnie bo nieregularnie rozrzucane w terenie.
W pewnym momencie trafiam na znaczny ubytek asfalcie drogi. Pod spodem regularna kostka. Hmm to pewnie jeszcze przedwojenna droga. Chociaż w Wilczym Szańcu taka droga jest z asfaltem na kamieniach. Hmmm...? Może ten asfalt to jeszcze Niemcy zostawili?
Wracając po przekroczeniu drogi szosy na Suchatówkę wjechałem jeszcze kawałek w przedłużenie powyższej drogi w kierunku Grabia. Tutaj także spod asfaltu wychodzą kamienie. Jednak wyglądają trochę mniej efektownie. Kratka już nie jest taka regularna. Więcej kamiennego drobiazgu.
Tutaj zaraz po wjeździe napotkamy podobną konstrukcję jak ta opisana powyżej - nasyp ze schodami. Widoczny także betonowy zjazd z drogi pod nasyp.
Łącznie przejechałem ok. 40km. Po drodze spotkałem grzybiarzy z Torunia i Aleksandrowa. Rowerzystów i biegaczy. Uczęszczana trasa :-)
Tereny poligonu to bardzo malownicze krajobrazy, dzika przyroda, które można zobaczyć przemierzając te tereny. Oczywiście nie wchodzimy na poligon kiedy są strzelania. Nie zbieramy także żadnych metali - mogą wybuchnąć!
Poniżej kilka fot wykonanych na przestrzeni lat.
Poligonowe LCD. |
Droga dla czołgów? Droga pożarowa? Autostrada w lesie. Sam piach. |
Ten zamek to żadna pruska konstrukcja, raczej polska i to niezbyt stara - tu jest więcej zdjęć:
OdpowiedzUsuńhttp://opencaching.pl/viewcache.php?cacheid=7154
Zresztą aż tak na budowlach się nie znam, żeby ich wiek oceniać na podstawie zdjęć.
Jeszcze mam takie pytanie, czy po miejscowości Popioły zostało COKOLWIEK, co można zobaczyć na własne oczy?
nie wiem dlaczego sądzisz że polska i że nie stara?(nie wiem co uważasz pod pojęciem stara?) poligon ma wiele budowli, które pochodzą z czasów przedwojennych i wojennych. czy autorem byli pruscy czy polscy użytkownicy poligonu nie wiem ale raczej budowanie tego typu budowli przez wojsko po wojnie mijałoby się z celem (no chyba że chcieli poćwiczyć obleganie Malborka:-))) (sądząc po stylizowaniu. wieżyczki itp. neogotyk?) pewnie że to nie zamek bo to na pierwszy rzut oka wygląda na imitacje budowli :-) Po Popiołach pozostało to co napisałem dziury, doły i fragmenty murów. tak jak po reszcie wsi, które były na poligonie.
OdpowiedzUsuńjak się nie znamy to nie oceniamy che che najlepiej pojechać i samemu zobaczyć na żywo - pozdrawiam
OdpowiedzUsuńMój szanowny redakcyjny kolega Konwicki ma rację, zamek na poligonie jest przykładem bardzo neo-gotyku. Ktoś mi już coś o tej konstrukcji opowiadał, postaram się dotrzeć do źródła i dać znać.
OdpowiedzUsuńTą kolejką bardzo mnie ucieszyłeś i zainteresowałeś. Kilka razy pisałem o niej w gazecie, Czytelnicy, którzy się po tym zgłosili, podzielili się fajnymi wspomnieniami. Ja jednak skupiłem się na jej toruńskim odcinku, zatem za każdym razem, gdy słyszałem "no i szła ona dalej na poligon", zawracałem. A szkoda. No i to zdjęcie... Popytam, jak ona wyglądała.
Poe zdrowy
Sz.
bardzo było by fajnie gdybyś coś o tym zamku znalazł bo faktycznie nikt nic nie wie - czeski film... co do kolejki to faktycznie ciekawostka. ten wasz skansen forteczny to dobry pomysł tylko jakoś mało rozpropagowany - będąc na miejscu zapomniałem wrzucić grosik na remonty do puszki to teraz po znajomości może coś załatwię w prasie - pozdrawiam
OdpowiedzUsuńTe nasypy z wentylacją,o których Pan pisze to zbiorniki przeciwpożarowe.Pozdrawiam
Usuńche che czyli byłem blisko tylko zamiast ropy to woda :-)) dzięki
OdpowiedzUsuńw wikimapii ktoś napisał że w/w mogiła to mogiła niejakiego majora Karabanowa, jakoby poległego podczas podchodzenia pod miasto
OdpowiedzUsuńPpomnik Imajczewa na wódeckiej biały pomnik.
OdpowiedzUsuńA ta droga z kamieniami ładnymi to zostawili je żeby zobaczyć jak droga wyglądała i był do szlak z Grabia do Torunia wódecka czyli pili i przemycali wódkę ;)
OdpowiedzUsuńna jedne z WIGowskich map ta droga nosi miano Drogi do Wódek... :-) tak więc jak widać nazwa przez lata różne formy przyjmowała. Do Wódek? Może chodziło o gorzelnie w Popiołach? A może o posiadłości Wodzyńskich? A może o przemytników? kto to wie...
UsuńBo byla lesniczowka Wudek na tej drodze. Jeszcze przed poligonem. Zreszta bylo kilka takich lesniczowek.Do zobaczenia na Malinowce.
UsuńTak to jest jak się nie czyta wszystkiego. O tym, że była to wiemy, ale skąd w takim razie nazwa leśniczówki? :-)))) Na jakiej MAlinówce?
UsuńA co do tych torów może gdzieś są jeszcze saperka w dłoń i zobaczymy;)
OdpowiedzUsuńMATRIX!!! Wybacz, ale rzucasz te komentarze bez składu i ładu... po pierwsze skąd wiesz że Imajczewa a nie Karabanowa jak to ktoś napisał? Byłeś tam kiedy były tablice? po drugie co zostawili? kamienie? wojsko? nie posądzam tej formacji o taką dbałość o "zabytki" poligonu... po raz któryś z rzędu rzucasz jakieś informacje, ale nie podajesz skąd czerpiesz wiedzę! Droga to o ile pamiętam nazywała się w oryginale WODECKA. Była tam leśniczówka o nazwie WODEK! nie widziałem nigdzie nazwy "Leśniczówka WÓDEK" ! Co do torów życzę powodzenia... ?
Usuńjeszcze raz któryś już z rzędu proszę ciebie o umiar i spokój. jeśli dalej będziesz rzucał informację gdzie popadie i jak popadnie nie czytając potem moich komentarzy będę musiał ciebie w końcu zacząć usuwać - a tego nie chcę! MATRIX to tylko film a nie rzeczywistość -na tym blogu ma być porządek!!!
Usuńnie sądzisz że nazwa wodek może pochodzić od właścicieli okolicznych ziem, którzy tam mieli lasy... Wodzińskich ze Służewa?
UsuńRozbawiłeś mnie tą saperką :-)) chcesz przekopać całe torowisko z GPS-em czy masz może wykrywacz metali? che che
UsuńW porządku. Zrozumiałem.
OdpowiedzUsuńi tak trzymaj porządek w kwitach musi być! bez względu na ustrój... ;-) twoja znajomość poligonu na pewno tu się przyda, ale nie powtarzajmy bez sprawdzenia tych głupot, które przez lata funkcjonują wśród społeczności lokalnej. na tego bloga zaglądają historycy, więc trzymajmy jaki taki poziom - pozdrawiam
UsuńZapał i optymizm to super sprawa i połowa sukcesu przy wielu sprawach. Ale w większości przypadków potrzebne jest jeszcze odpowiednie przygotowanie. Tak myślę.
OdpowiedzUsuńWitam
OdpowiedzUsuńpomyslalem że udostępnie wam moje zdjecia z poligonu może znacie jakieś interesujące miejsca w toruniu?
http://imageshack.us/g/1/9809989/
Rzutnia Granatów na Grunwaldzie.
OdpowiedzUsuńKrzyż, popatrz na sylwetkę z tabliczki.
OdpowiedzUsuńPiotrze chyba się pomyliłeś co do tej sylwetki... http://wikimapia.org/#lat=52.9523301&lon=18.6229752&z=18&l=28&m=b&show=/showphoto/?obj=25849118&type=1&lng=28&id=2841029
UsuńTen bunkier czarny anonimowy gdzie jest?
OdpowiedzUsuńjaki bunkier? ja tu nie widzę żadnego bunkra na moich fotach?
Usuńmatrix ty jak zwykle... pisz do kogo się zwracasz... pytasz o schron na zdjęciach z komentarzy? w opcjach masz ODPOWIEDZI! pytaj się autora! Anonimowy - podpisuj się choćby pseudonimem!!! i wszędzie ma być ten sam!! dlaczego? bo po pierwsze robi się bałagan jak więcej takich przypadkowych gości się zbiera w dyskusji po drugie jak się coś pisze to trzeba za to odpowiadać!!! za komentarze typu: ale fajnie... bez podpisu z góry dziękuję... sam se mogę takich 500 nawypisywać - pytanie co mi po nich?!!!
UsuńMatriX14 października 2012 21:54
OdpowiedzUsuńZnalazłem ciekawe świeżo dodane miejsce na wikimapie http://wikimapia.org/#lat=52.961291&lon=18.5901492&z=19&l=28&m=b&v=8&show=/25715429/Schron-obserwacyjny ciekawe skąd te tory ;-) -
matrix chyba tu chciałeś to napisać?
no cóż mogą być, że to z tej właśnie co po poligonie jeździła. pytanie tylko czy to tory faktycznie?
UsuńTory wąsko torowe są na 100% bo te zdjęcie robił czynny żołnierz z poligonu i mówił że wie.
Usuńok ok
Usuńten bunkier na zdjeciach jest na gorze Czarnieckiego niestety do niego nie można wejść ponieważ jest podlaczony alarm
OdpowiedzUsuńpoligon to poligon. co prawda lata świetności ma już za sobą, jednak nadal to obiekt wojskowy i łażenie po nim jak po parku nie jest wskazane!
UsuńAnonimowy ten gdzie jest bunkier ? http://imageshack.us/photo/my-images/209/dsc00307p.jpg/
Usuńtoć chyba ci napisał że na górze Czarnieckiego? i że jest alarm.
UsuńTo nie ten bo byłem tam gdzie alarm to jest gdzieś w tej okolicy. Góra Ucho może tam jakiś jest Schron.
UsuńW tym roku wybierasz się jeszcze na jakąś wycieczkę??
OdpowiedzUsuńAnonimowy a ty tak sobie zwiedzasz poligon rowerm z Torunia jesteś?
UsuńA tak sobie zwiedzam jestem z pod torunia
OdpowiedzUsuń"Droga dla czołgów? Droga pożarowa? Autostrada w lesie. Sam piach." - To pas przeciwpożarowy klasy C
OdpowiedzUsuń"...znowu jakieś dziwne stare konstrukcje betonowe. Wyglądające jak betonowe koryto oraz jakaś studnia. Właz, drabinka, nadbudowa. Jak groby. Dziwnie bo nieregularnie rozrzucane w terenie." - To studnia i koryta do pojenia koni. Jest kilka takich na poligonie. Przed II wojną światową konie ciągnęły działa a to cały czas był i jest poligon artyleryjski.
Po kolejce wąskotorowej zostały tylko nasypy i wykopy łatwe do odnalezienia bo charakterystyczne w terenie. W muzeum artylerii w Toruniu jest wystawa o kolejce wąskotorowej na poligonie. Polecam.
Nie zapominajcie, że poligon jest terenem zamkniętym nie tylko w czasie ćwiczeń wojskowych a przebywanie na jego terenie bez specjalnej przepustki jest zagrożone karą grzywny.
a dziękuję za info o studni - faktycznie to może być koryto... dzięki za te info. pozdrawiam. a co do łażenia po poligonie to pewnie nawet zagrożenie karą grzywny nie odstraszy wielbicieli grzybów i militariów. ale dobrze, że o tym przypominasz.
Usuńnooo nooo żanarmeria i w niedzielę pracuje ....
OdpowiedzUsuńWróg nie śpi żandarmeria czuwa... i bardzo dobrze. Dodam jeszcze że nie powinno się tam zbierać grzybów i granatów!
UsuńSkąd się wzięła nazwa drogi "Wodecka"? Domyślam się, że to od dawnej leśniczówki Wodek (jest na mapie z 1930 roku), ale skąd taka nazwa? Miejscowość, nazwisko leśniczego...?
OdpowiedzUsuńZastanawia mnie też nazwa "Frydolina" (na tej samej mapie w miejscu gdzie krzyżuje się droga Wodecka z szosą służewską). Od czego ta nazwa pochodzi?
Pozdrawiam
Mariusz
sta.mar@wp.pl
słyszałem że od przemytu wódki przez granicę. mi ta nazwa kojarzy się trochę z wodzyńskimi którzy to mieli swe dobra w Służewie i okoliczne lasy.
OdpowiedzUsuńNie sądzę aby nazwa pochodziła od wódki lub rodziny Wodzińskich! ;-)
OdpowiedzUsuńTam była leśniczówka o nazwie Wodek i stąd zapewne nazwa drogi przebiegającej obok. Zobacz na mapkę jaką wstawiłem w ostatnim poście w tym wątku:
http://www.forum.eksploracja.pl/viewtopic.php?f=181&t=27489&sid=d6d4874fd517c7de475ac4c40a91f396&start=25
Dla mnie zagadką jest nazwa Frydolina?
Pozdrawiam
Mariusz
Leśniczówka Wodek stała w tym miejscu N52.91527 E18.58057
OdpowiedzUsuńPodobno można tam jeszcze znaleźć ślady fundamentów.
http://mapa.ump.waw.pl/ump-www/?zoom=15&lat=52.91527&lon=18.58057&layers=0000B0FTF&mlat=52.91523&mlon=18.58067&mbody=Le%C5%9Bnicz%C3%B3wka%20Wodek
Pozdrawiam
Mariusz